Nên Và Không Nên Làm Gì Khi Sử Dụng Gioăng/ Phớt Thuỷ Lực? (P1)

Dựa theo kinh nghiệm thực tế, chúng tôi tổng hợp là 12 điều phải làm và không làm đối với các gioăng làm kín sử dụng trong hệ thống thủy lực tương ứng với các vấn đề: Áp suất, tải, tốc độ làm việc, động lực học, nhiệt độ thời gian sử dụng, lắp đặt, môi chất, khớp bề mặt, vật liệu, chủng loại, quá trình sản xuất của seal.  qua đó giúp nâng cao hiệu quả làm việc và tuổi thọ của gioăng/ phớt .

Khi thiết kế và chọn lựa một gioăng/ phớt thì việc xác nhận điều kiện làm việc là một việc làm quan trọng. Hiệu suất làm việc của gioăng/ phớt có thể ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu suất tổng thể của hệ thống thủy lực như là: rò rỉ. Ma sát …

Việc xác nhận điều kiện làm việc của gioăng/phớt không chỉ thông qua việc kiểm tra thử nghiệm, mà nó là cả một quá trình. Vì có rất nhiều gioăng/ phớt lắp vào chạy được một thời gian đầu rất ổn nhưng mà nhanh chóng hư hỏng sau đó. Quá trình này khá là dài và nó chỉ kết thúc bằng việc phân tích và xác nhận kết quả.

Thật không may là các dòng gioăng/ phớt  đang cấp trên thị trường hiện nay, chúng ta khó mà có thể kiểm tra, đánh giá mức độ phù hợp cho hệ thống của mình. Chúng ta phải đưa ra các quyết định với đầy các yếu tố phải cân nhắc:

• Rủi ro : Rủi ro về lỗi sản phẩm hoặc làm giảm chức năng làm việc của hệ thống và thiết bị. 
• Chi phí :Gioăng/ phớt có đáp ứng tuổi thọ làm việc
• Lợi ích mang lại : Những hiệu quả mà chúng mang lại. 

Việc cân nhắc để chọn lựa này có vẻ khó khăn. Tuy nhiên thông qua việc thực hiện các việc nên, hay không nên như dưới sẽ giúp ta giải quyết được các vấn đề và nâng cao hiệu quả cũng như tuổi thọ của gioăng/ phớt thủy lực.

Đối với áp suất

Áp suất có thể làm biến dạng gioăng/ phớt và thay đổi màng lớp dầu đi qua gioăng/ phớt. Tuy nhiên áp suất cũng là yếu tố tạo ra sự làm kín bằng việc nén chặt gioăng/ phớt vào bề mặt. Đối với vấn đề áp suất này chúng ta phải và không làm:

Sự tác động của áp suất lên các gioăng/ phớt thủy lực

Nên:

• Xem xét các vấn đề về sự giăng tăng áp suất. Nếu như áp tăng nhanh có thể gây ra nguy cơ hiệu ứng thổi (Blow- by) .
• Xem xét sự thay đổi của màng chất lỏng do áp suất. Áp suất càng cao thì càng làm màng chất lỏng mỏng đi.n
• Cân nhắc đến các vấn đề đỉnh áp suất tạo ta do van và đường ống.

Không nên:

• Đánh giá thấp sự phồng lên của gioăng/ phớt và sự biến dạng do áp suất. Các yếu tố này ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất làm việc của gioăng/ phớt.
• Đánh giá thấp sự ảnh hưởng của áp suất đối với sự hình thành chất bẩn trong dầu. Áp suất cao có thể làm gia tăng sự mài mòn, tạo ra các mảnh vỡ.
• Không kiểm tra đánh giá gioăng/ phớt chỉ ở áp suất cao và đỉnh áp suất mà cần kiểm tra đánh giá ở cả điều kiện làm việc áp suất thấp nữa. Bởi vì với áp suất thấp, hiệu suất làm kín sẽ không đảm bảo.
• Không đưa ra các giả sử về áp suất hệ thống để đánh giá điều kiện làm việc của gioăng/ phớt.

Đối với tải

Tải trọng/ lực là những thứ mà các gioăng/ phớt làm kín phải hứng chịu để đảm bảo hướng dẫn thích hợp cho piston hoặc cần xy lanh. Khi có thể thì bạc đạn và các gioăng chịu mòn nên được kết hợp để hạn chế các tác động của tải để hạn chế độ lệch của piston/ cần xy lanh. Do đó chúng ta:

Tác động của tải đè lên gioăng/ phớt.

Nên:

• Hiểu được là sẽ có sự khác biệt về tải trọng khi kiểm tra gioăng/ phớt tại phòng kiểm tra so với tải trọng thực tế khi lắp trên hệ thống.
• Đảm bảo độ phủ tối đa của các gioăng chịu mòn lên, các gioăng chịu mòn phải đặt ở phía không chịu áp lực và sự phân bổ tải trọng tối đa tương ứng trên giăong chịu mòn .

Không nên:

• Bỏ qua các yếu tố va đập , vì nó có thể gây ra các tải trọng cộng hưởng ( lớn hơn tải trọng bình thường rất nhiều) , chúng có thể vượt quá giới hạn chịu đựng của một số vật liệu đặt biệt là ở tốc độ va chạm cao.

Đối với tốc độ

Tốc độ làm việc của xy lanh là một trong các nguyên nhân cốt yếu tác động vào gioăng/ phớt. Tất cả các yếu tố liên quan đến tốc độ như : chu kỳ làm việc, gia tốc. Lực mài… đều ảnh hưởng trực tiếp vào gioăng/ phớt. Đối với vấn đề tốc độ chúng ta: 

Tốc độ làm việc là yếu tố tác động rất lớn vào gioăng/ phớt

Nên

• Hiểu rằng những thay đổi trong chu kỳ hoạt động, ví dụ như quá trình tiến/ lùi của xy lanh. Tốc độ tiến và lùi sẽ khác nhau. Do đó sẽ dẫn tới các gioăng, phớt ở phía tốc độ cao hơn sẽ bị dính vào “bẫy áp suất”. Do đó đối với các trường hợp tốc độ vận hành có sự thay đổi 2 chiều lớn thì cần phải sử dụng các gioăng/ phớt chuyên dụng hơn để tránh tụ áp suất ở giữa 2 gioăng/ phớt.
• Hiểu rằng tốc độ đóng một vai trò quan trọng tác động lên màng chất lỏng và ảnh hưởng đến sự rò rỉ, ma sát và mài mòn. Nguy cơ rò rỉ tăng cao nếu như tốc độ các phần cứng giảm.

Không nên

• Không đánh giá thấp tầm quan trọng của tốc độ làm việc đối với gioăng/ phớt. Độ dày của màng chất lỏng phụ thuộc nhiều vào tốc độ. Vì vậy các đặc tính như ma sát,mài mòn và hiệu quả làm kín đều sẽ bị ảnh hưởng đáng kể.
• Không bỏ lỡ tác động đáng kể của sự thay đổi các đặc tính chất lỏng như là sự gia tăng nhiệt, phân hủy độ nhớt hoặc sự phân tách và suy thoái hóa học liên quan đến tốc độ.

Trên đây là các điều nên và không nên làm liên quan đến gioăng/ phớt thủy lực trong các vấn đề về áp suất, tải, tốc độ. Chúng ta sẽ tiếp tục với các vấn đề khác, động lực học, nhiệt độ thời gian sử dụng, lắp đặt, môi chất, khớp bề mặt, vật liệu, chủng loại, quá trình sản xuất của seal ở các phần sau.

Hy vọng những thông tin mà B2bmart.vn tổng hợp được sẽ giúp bạn có những kiến thức hữu ích để nâng cao an toàn làm việc, hiệu suất làm việc và tinh giản hóa hệ thống thủy lực của chúng ta.