Xi Lanh Bị Hỏng Thì Nên Sửa Hay Thay Mới?

Là một thành phần của hệ thống thủy lực, đồng thời là thiết bị làm việc với cường độ cao, chịu tác động trực tiếp từ tải trong, môi trường,  nên tần suất sửa chữa xy lanh khá thường xuyên và chi phí sửa chữa thường rất cao. Người ta nói rằng 25% hư hỏng của hệ thống thủy lực là do thiết kế chưa được tối ưu và Xy lanh cũng vậy.

Điều này không có nghĩa là xy lanh không thực hiện được các chức năng mà nó sẽ khiến cho tuổi thọ xy lanh không đảm bảo. Do đó chúng ta nắm được tuổi thọ xy lanh, để trong trường hợp nếu như tuổi thọ xy lanh không đảm bảo và không giảm khoảng thời gian sửa chữa xilanh, có thể chúng ta cần thay xy lanh có thiết kế phù hợp hơn. 

Độ cong của cần 

Nếu sau khoảng 1 thời gian, cần xy lanh bị cong. Điều này có nghĩa là đường kính cần xy lanh chưa phù hợp, vật liệu cần chưa tương thích hoặc vị trí lắp chưa đồng tâm…Hoặc tất cả các lý do trên. Khi cần bị cong thì tải trọng sẽ đè lên phớt làm kín và gây hư hỏng. Do đó chúng ta phải luôn kiểm tra độ cong của cần xy lanh , đề kiểm tra độ thẳng, chúng ta thực hiện như hình dưới.

Đặt cần xilanh lên 2 con lăn cách nhau 1 khoảng L ( L: gần nhất với chiều dài của cần ) Sử dụng đồng hồ đo với kim đặt ở giữa (L/2). Độ lệch 0,5mm/ 1m thì có thể chấp nhận được. Công thức tính: Độ lệch ( kim) lớn nhất (mm)  hay độ cong  của cần = 0.5 x L (mm) ÷ 1,000.

Hình 1. Của cong của cần

Ví dụ: Khoảng cách L= 1200mm, thì khoảng lệch kim lớn nhất cho phép của đồng hồ đo là 0.5 x 1,200 ÷ 1,000 = 0.6mm.

Nếu như khoảng lệch kim lớn hơn mức cho phép, lúc này chúng ta phải uốn lại cần xy lanh, đồng thời xem xét tới các yếu tố : thời gian vận hàng, gần đây có lực bất thường nào tác động vào xy lanh … hay không, nếu không thì chúng ta cần tính đến việc sử dụng cần xy lanh có đường kính lớn hơn hoặc vật liệu cứng hơn để ngăn tình trạng này . 

Ống xy lanh bị phồng lên

Sau một khoảng thời gian, ống xy lanh bị phồng lên.  Lý do thường là do độ dày của ống tube làm ống xilanh chưa phù hợp, hoặc quá trình đúc vỏ xy lanh không có sự khử có bọt khí.   Khi xảy ra vấn đề này, dung sai giữa ống và piston sẽ  bị thay đổi và gioăng mất chứng năng làm kín do khoảng hở lớn, qua đó gây tụt áp, nóng cục bộ  và làm hư hỏng gioăng, phớt.  Do đó chúng chúng ta cần thay xy lanh mới.

Tính toàn vẹn của ống

Cách thông thường nhất để kiểm tra tính toàn vẹn của của phốt piston là giữ áp ở cuối hành trình trong 1 khoảng thời gian, sau đó đo đạc bất cứ sự rò rỉ nào qua phốt.  Tuy nhiên phương pháp này có nhược điểm là không thấy được sự phồng lên của ống.

Trong các hệ thống kiểm tra xilanh hiện nay, đa phần người ta kiểm tra độ toàn vẹn của khả năng làm kín bằng cách đưa áp suất tĩnh vào 2 đầu xy lanh và xem độ dịch chuyển, Để dễ hình dung hơn, chúng ta xem mạch như hình dưới.

Sơ đồ mạch của trạm kiểm tra xy lanh.

Áp suất tăng cường

Sự tăng cường áp này thường xảy ra đối với xy lanh tác động kép. Vì đối với xilanh này, diện tích tác dụng áp của 2 phía cần xy lanh là khác nhau. Theo công thức tính lực tạo ra bởi áp thì  F= p x A hay p = F/A. Nghĩa là xy lanh của chúng ta cần áp 3000 psi để đẩy 1 vật nặng đi thì phải cần tới áp khoảng 6000 psi để kéo vật đó về ( giả sử A1 = ½ A2)

Nếu vì 1 lý do nào đó mà có sự tăng cường áp ở phía piston và đồng thời có sự cản trở dòng áp thoát ra ở phía còn lại. Thì áp suất sẽ gia tăng phía đối diện và gây hỏng gioăng. Vấn đề này khá là nghiêm trọng, do đó chúng ta phải hiểu khi kiểm tra xy lanh thủy lực.  Nếu như áp tăng cường này ảnh hưởng đến hư hỏng xy lanh, thì chúng ta cần phải chọn 1 loại xy lanh khác phù hợp hơn.

Độ xử lý bề mặt của cần xy lanh

Lớp hoàn thiện bề mặt có thể ảnh hưởng đến sự phá hủy các gioăng phớt. Nếu độ nhám quá thấp (quá mịn), dầu sẽ không lọt vào lớp giữa phớt và cần để bôi trơn dẫn tới phớt nhanh bị hỏng. Còn nếu như độ nhám quá cao thì gây ra rò rỉ và sự xâm nhập của chất bẩn vào xy lanh.

Do đó nếu độ nhám bề mặt không phù hợp, chúng ta cần xử lý lại bề mặt. Hoặc trong các trường hợp tác động của môi trường quá lớn, việc che đậy xy lanh hoặc thay bằng các cần xy lanh có xử lý bề mặt vượt trội hơn việc mạ crom thông thường cần được tính tới. Chẳng hạn như phun thêm  nitrua đen hoặc HVOF để gia tăng tuổi thọ . 

Vậy kết luận lại là chúng ta cần sửa xy lanh hay thay xy lanh mới để kéo dài tuổi thọ và khoảng thời gian sửa chữa xilanh ?

Sẽ không có 1 câu trả lời chính xác. Tuy nhiên Trong trường hợp các sự cố xảy ra liên tiếp thì chúng ta nên thay bằng 1 xilanh có thiết kế mới.  Còn nếu xy lanh làm việc ổn định thì chúng ta sửa chữa khi có sự cố. Việc này chúng ta sẽ dựa theo  sự so sánh giữa  chi phí thay mới và chi phí sửa chữa, các tổn thất về thời gian dừng máy….

Trên đây là các thông tin giúp chúng ta cân nhắc việc sửa chữa hay thay mới xy lanh hay các bộ phận của xy lanh để giúp hệ thống của chúng ta hoạt động trơn tru, tối thiểu các chi phí. Hy vọng những thông tin mà B2bmart.vn tổng hợp sẽ giúp ích cho bạn trong vấn đề này.