Khắc Phục Sự Cố Với Hệ Thống Thuỷ Lực Trên Xe Chuyên Dùng (P2)

Trong phần 1 chúng ta đã hiểu về các bước để chuẩn đoán sự cố. Các nguyên nhân gốc rễ và sử dụng sơ đồ mạch để phân tích. Bây giờ chúng ta sẽ tiến hành bước tiếp theo. Lấy 1 ví dụ điển 

Ví dụ: Một máy xúc có tốc độ vận hành chậm .

Để thực hiện việc xử lý sự cố, chúng ta giả sử rằng chỉ có một xy lanh chậm bất thường khi tiến/ lùi. Các xilanh khác ở một mạch chạy song song vẫn đang làm việc bình thường. Như vậy có nghĩa là đang có vấn đề về tốc độ dòng chảy đối với dòng dầu cấp vào xy lanh.  

Hình 1.1 . Sơ đồ làm việc của hệ thống thủy lực 

>> Xem thêm: Khắc Phục Sự Cố Với Hệ Thống Thuỷ Lực Trên Xe Chuyên Dùng (P1)

Phân tích và từng bước sửa chữa hư hỏng 

Theo mạch trên, tất cả các van điều khiển xy lanh đều được cấp dầu từ cổng “P”, và đi theo đường màu đỏ. Và đều có đường xả về cổng T đi theo đường màu xanh. Tốc độ dòng chảy  cấp vào xilanh đều được điều khiển bởi van hướng dòng tỷ lệ điều khiển bằng điện thông qua cuộn coil. Các van này đều sẽ có vít điều chỉnh để chỉnh tốc độ dòng chảy qua van.

Cả 3 nhánh xilanh đều có tốc độ vận hành chậm hay chỉ một nhánh? Thông tin này sẽ giúp chúng ta phát hiện sự cố một cách logic nhât. Mỗi một nhánh van đều có một van giảm chấn để chống sốc vận hành. 

Các van này sẽ giới hạn áp suất trong xy lanh và các cổng A,B. Van giảm chấn sẽ được đặt ở mức áp cao hơn so với áp cài đặt của bơm. Có một cặp van 1 chiều giúp giảm nhiễm khí và tránh áp suất từ cổng A, B tác động vào van tràn trong trường hợp có áp.

Bơm thủy lực của xe chuyên dùng là bơm bù áp có lưu lượng thay đổi, bơm sẽ được có lưu lượng lớn để cung cấp cho cả ba xy lanh khi vận hành. Có thể tốc độ xilanh sẽ thay đổi một chút khi cả 3 xy lanh cùng hoạt động. Nhưng ở trường hợp này là xy lanh cuộn gầu tải  hoạt động chậm ngay cả khi chúng hoạt một mình. 

Kiểm tra các rò rỉ ngoài của xy lanh này, thì có nghĩa là đang có sự rò rỉ và tổn thất ở bên trong nhanh điều khiển. Như sơ đồ mạch thì dòng dầu có thể bị rò rỉ về cồng T thông qua nhiều vị trí: Van chống sốc, van một chiều trong trường hợp đầu chặn bị xước hay lò xo bị hư hỏng. Sự rò rỉ trong này có thể là nguyên nhân khiến cho tốc độ xilanh bị chậm. Chúng có thể hư một trong hai van hoặc hư cả 2 van cùng lúc. 

Trong trường hợp xy lanh chạy chậm này thì chúng ta loại trừ nguyên nhân rò rỉ trong do hư phớt piston của xy lanh. Bởi vì khi phớt bị hư thì xy lanh sẽ không thể hoạt động hết hành trình ở cả hai hướng. 

Tất nhiên đối với một số xy lanh chuyên biệt, có gioăng làm kín cho chiều tiến và chiều lùi riêng biệt. Như vậy có nghĩa là cả 2 phớt piston đều bị hư mới gây ra vấn đề trên. Chúng ta sẽ đặt các thiết bị đo lưu lượng vào để kiểm tra. 

Như vậy đã hết các nguyên nhân gây ra sự cố chưa ? người kỹ thuật viên phải suy nghĩ xem còn nguyên nhân nào nữa mà chưa tính tới. 

Hiểu được Những ký hiệu trên bản vẽ có thể giúp chúng ta phân tích và khắc phục sự cố  

Van hướng dòng điều khiển bằng con trượt, do đó độ dịch chuyển của con trượt sẽ ảnh hưởng tới lưu lượng chạy qua van. Theo ký hiệu chức năng của van thì có nút điều chỉnh vị trí con trượt qua đó điều chỉnh lưu lượng qua van, người kỹ thuật cần kiểm tra vít này xem có bất thường hay không.  

Sau đó tiến hành kiểm tra tín hiệu điện cấp vào cuộn coil của van xem có gì bất thường không? công suất của cuộn coil điện có bị tổn thất không?  

Thông số cường độ dòng điện này sẽ được đề cập trong sách hướng dẫn sử dụng, như đối với van này thì nó nằm trong dải từ 0 – 800Ma. Nếu như tín hiệu điện chỉ tối đa 400 Ma có nghĩa là con trượt đã không được mở hết và là nguyên nhân gây ra sự chuyển động chậm của xy lanh. 

Việc đánh giá tổng thể bên ngoài cần lưu ý thêm các vít điều chỉnh trên các van giảm chấn, vì  các van này điều chỉnh áp suất mở bằng lò xo thông qua vít điều chỉnh. Do đó nếu người vận hành vô tình hoặc cố ý tác động vào cũng sẽ gây ra vấn đề. 

Dòng chảy có thể đi tắt về bể qua nhánh song song khi van giảm chấn bị sự cố .

Khi điều tra các nguyên nhân này, người kỹ thuật phải tìm hiểu kỹ là gần đây có ai đã có sự thay đổi  hay can thiệp cài đặt của van hay không. Việc thay đổi cài đặt van so với ban đầu là điều hay xảy ra đối với người vận hành, đa phần trong số đó là làm theo hướng dẫn của những người vận hành khác để xử lý vấn đề trước mắt. 

Do đó không phải ai cũng hiểu được vấn đề gặp phải sau khi điều chỉnh và cách điều chỉnh lại van sau khi đã hoàn thành xong nhiệm vụ. Trong trường hợp của gầu múc tải này, chúng ta có thể kiểm tra độ cong của cần xy lanh. 

Nếu như cần xy lanh bị cong thì khả năng cao là có sự can thiệp của người vận hành tới van. Việc cần xy lanh bị cong sẽ tạo ra lực ma sát lớn dẫn tới làm giảm tốc độ vận hành của xy lanh khi chuyển động theo cả hai hướng. 

Sửa chữa và bổ sung ghi chú

Hướng dẫn sử dụng cho từng thành phần có thể giúp nhanh chóng tìm ra vấn đề.

Khi việc sửa chữa đã hoàn tất, thiết bị vận hành lại bình thường. Người kỹ thuật phải  làm bản bổ sung hướng dẫn vận hành và tô đậm các lưu ý và bài học kinh nghiệm cho người vận hành, những vị trí không được tự ý điều chỉnh. Đồng thời cũng làm việc với chủ sở hữu của xe để tránh các sự cố này không xảy ra trong tương lai. Có thể cân nhắc tới việc bấm chì các vít điều chỉnh ..

 “ Sự sẵn sàng “ khi giải quyết các sự cố xảy ra trong tương lai

Việc phân tích , đánh giá và khắc phục sự cố sẽ tốn rất nhiều thời gian. Trong khi đó việc xác định được “tình trạng làm việc bình thường “ của hệ thống là gì sẽ giúp chúng ta giải quyết được 50% công việc. 

Các thiết bị đo lường tích hợp trên hệ thống ( ví dụ như là áp suất, lưu lượng, nhiệt độ, chất bẩn dầu… ) phải luôn đảm bảo hiển thị đúng và có những mức cảnh báo quá thấp hoặc quá cao. Sự lạm dụng và sử dụng sai chức năng của người vận hành sẽ gây ra các hậu quả nặng nề về an toàn  và thời gian, chi phí khắc phục sự cố .

Việc bảo dưỡng thường xuyên cũng nên bao gồm việc đo đạc thời gian của một chu kỳ vận hành xy lanh, chiều dài ren của các điểm điều chỉnh bằng vít vặn trên các van…. vân vân. Tham khảo tình trạng làm việc bình thường của xe bằng việc xem các video vận hành của xe trên mạng cũng có thể giúp chúng ta phát hiện ra các điểm bất thường của xe chúng ta.

Phải ghi nhận lại  áp suất , nhiệt độ, âm thanh ….vân vân..  khi xe làm việc bình thường để so sánh khi có nghi ngờ về sự cố xảy ra.

Sử dụng sơ đồ mạch để hỗ trợ phân tích lỗi

Nắm vững sơ đồ mạch thủy lực của hệ thống, hiểu các chứng năng và nhiệm vụ của từng thiết bị và hình dung các vấn đề có thể xảy ra lỗi đối với từng thiết bị đó.

Có rất nhiều sự cố bất thình lình xảy ra có nguyên nhân rất là đơn giản, Đôi khi chúng ta nghĩ tới các điều quá cao siêu như là một phần nào đó ở trong bơm hay van có thể làm chúng ta bị rối. Do đó cần phải hình thành thêm các kỹ năng quan sát , điều tra, phân tích những nguyên nhân đơn giản mà có thể dễ dàng thấy và tiếp cận ngay từ bên ngoài. 

Các viét điều chỉnh làm manh mối để tìm ra lỗi

Bài học kinh nghiệm  

• Hiểu hoàn toàn được các từ ngữ diễn đạt lỗi của người vận hành trực tiếp
• Cách phân tích để xác thực lỗi.
• Tìm kiếm các bất thường từ bên ngoài thiết bị  (rò rỉ, trầy xước, cong vênh, etc.)
• Dựa vào mạch thủy lực để phân tích hết các khả năng xảy ra.
• Tránh việc phỏng đoán ( lấy thiết bị từ nơi khác về để thử xem có hết lỗi không, thử chỉnh cái nọ, thử chỉnh cái kia)
• Tìm kiếm các nguyên nhân đơn giản nhất.
• Thẩm tra lại việc sửa chữa
• Quan sát và ghi nhận tình trạng , thông số trong điều kiện làm việc bình thường 
• Cải thiện việc bảo trì và trạng thái sẵn sàng.

Trên đây là một số thông tin tổng quan về phân tích và khắc phục sự cố của các xe chuyên dùng. Chúng ta sẽ có thêm 1 phần nữa để tiếp nối về vấn đề này. Hy vọng những thông tin mà B2bmart.vn tổng hợp được sẽ giúp bạn có những kiến thức hữu ích để khắc phục sự cố về thủy lực  trên xe chuyên dùng của chúng ta.